Acil Durum Fonu: Kriz Anlarında Sizi Ayakta Tutacak Finansal Güven Kalkanı
Hayat belirsizliklerle doludur ve her an bizi maddi olarak zora sokabilecek bir durumla karşılaşma ihtimalimiz vardır. Örneğin evimizde veya arabamızda tamir gerektiren bir masraf çıkabilir, hiçbirimiz istemesek de bir gün işimizi kaybedebilir ve bir süre işsiz kalabiliriz ya da kendimizde veya bir yakınımızda bir sağlık sorunu oluşabilir. Karşımıza ne zaman çıkacağını önceden tahmin edemeyiz ancak bu gibi durumlarla çoğu insanın hayatında birkaç kez karşılaşabileceğini söyleyebiliriz.
Ani biçimde maddi açıdan olumsuz bir durumla karşılaştığımızda belli bir miktar nakit paranın acil durum fonu olarak bulunması çok iyi olacaktır. Bu sayede borçlanmadan ya da diğer planlarımızı bozmadan bu zorlukların üstesinden gelebiliriz.
Acil durum fonu yalnızca beklenmedik bir masrafla karşılaşıldığında başvurulması gereken ekstra bir para rezervidir. Diğer mali hedeflerimizden tamamen bağımsız ve öncelikli olmalıdır.
Acil durum fonu olarak ne kadarlık bir birikim yapacağımızı anlamak için öncelikle aylık temel ihtiyaçlarımızı karşılarken ne kadar paraya ihtiyacımızın olduğunu bulmalıyız. Örneğin kira, aidat, faturalar, market alışverişi ve diğer temel ihtiyaçlarımızın ne kadar tuttuğunu hesaplamalıyız. Sonra bu tutarı, fonun bizi idare etmesini istediğimiz ay sayısı ile çarptığımızda acil durum fonu hedefimizi belirlemiş oluruz. Başlangıçta minimum sürenin en az 3 ay olarak belirlenmesi tavsiye edilir, acil durum fonunun 7-8 aylık ihtiyaçlarımızı karşılaması ise ideal bir durum olarak değerlendirilmektedir.
Diyelim ki acil durum fonu hedefinizi 80.000 TL olarak belirlediniz. Sonrasında bu tutarı kaç ayda biriktirebileceğinizi belirlemeniz gerekir. Örneğin acil durum fonu için ayda kenara 2.000 TL ayırabilirseniz 40 ayda, ayda kenara 4.000 TL ayırabilirseniz 20 ayda hedefinize ulaşabilirsiniz. Bankadaki maaş hesabınızdan acil durum fonunuzu değerlendirdiğiniz hesaba otomatik para transferi talimatı vermeniz bu parayı harcamanızı zorlaştırır ve daha kolay birikim yapmanızı sağlar.
Bütçenizde ilk yaptığınız hesaplamayla uyumsuz gelişmeler olduğunda aylık olarak kenara ayırdığınız tutarı düşürebilirsiniz. Ancak en önemlisi, aylık biriktirdiğiniz tutarın miktarı azalsa bile birikim yapmaya devam etmektir.
Eğer acil durum fonu için ayırabileceğiniz paranız olmadığını düşünüyorsanız, harcama kalemlerinizi yeniden gözden geçirin. Gereksiz olduğunu düşündüğünüz bazı harcamalarınızın giderleriniz içerisinde önemli bir yer tuttuğunu fark edebilirsiniz. Bu harcamaları yapmak yerine acil durum fonunuza yönlendirerek kaynak sağlayabilirsiniz.
Eğer yıl içerisinde daha önce hesaba katmadığınız bir gelir elde ederseniz bu parayı acil durum fonunuza aktarmak da yararlı olacaktır.
Acil Durum Fonuyla İlgili Dikkat Etmeniz Gerekenler
Acil durum fonuyla ilgili dikkat etmemiz gereken temel prensipler vardır:
Bunların en önemlisi, acil durum fonunun emniyetli ve güvenli bir şekilde bir banka hesabında tutulmasıdır. Yastık altı diye tabir edilen yöntemlerle saklanması halinde çalınma veya kaybolma riskiyle karşılaşabilirsiniz. Ayrıca bu birikimlerinizden herhangi bir getiri de elde edemezsiniz.
Acil durum fonunuzu hisse senedi, türev ürünler gibi riskli yatırım araçlarına yatırmanız da önerilmez. Çünkü bu ürünlerin fiyatları oldukça değişkenlik gösterir ve acil bir durumla karşılaştığınızda hesabınızda düşündüğünüz kadar nakdînizin olmadığını fark edebilirsiniz.
Bunun yanı sıra, acil durum fonunuzun diğer amaçlarla kullandığınız banka hesaplarından farklı bir hesapta tutulması da çok önemlidir. Ayrı bir hesapta tutmamanız durumunda bu birikiminizi takip etmeniz zorlaşacağı gibi amacı dışında kullanma ihtimaliniz de artacaktır.