Geliri Düzensiz Olanlar İçin Akıllı Bütçe Stratejileri
Düzenli Geliri Olmayanlar İçin Bütçe Önerileri
Bütçe yapma konusundaki yöntemlerin çoğu her ay sabit bir gelirinizin olduğunu varsayar. Geliri mevsimsel olarak değişen tarım veya turizm gibi sektörlerde faaliyet gösteriyorsanız, kazandığınız komisyonlar gelirinizin büyük bölümünü oluşturuyorsa, ya da serbest meslek kazancı elde ediyorsanız geliriniz her ay değişkenlik gösterebilir.
Endişelenmeyin gelirinizin her ay değişiklik gösteriyor olması bütçe yapmanız için bir engel değildir. Anlatacağımız bütçeleme stratejilerini kullanarak kendinize sağlıklı bir finansal altyapı oluşturabilirsiniz.
Düzenli geliri olmayanlar tarafından yüksek ve düşük gelirli aylar için ayrı bütçeler yapılabilir. Ancak, yüksek gelirli aylarda edindiğimiz harcama alışkanlıklarımızı düşük gelirli aylarda bırakmak o kadar kolay olmayabilir, bu harcamalarımızı borçlanma yoluyla karşılamayı tercih edebiliriz ve bu bizi bir borç sarmalına sokabilir. Bu nedenle farklı dönemler için farklı bütçelerin uygulanması oldukça zordur. Bunun yerine, başka bütçeleme stratejileri kullanabilirsiniz.
Örneğin bütçenizi en kötü senaryoya göre yapabilirsiniz.
Gelecekte elde edeceğiniz gelirler çeşitli senaryolara göre farklılık gösterecektir. Gerçekçi bir en kötü senaryo analizi yapın ve o ay elde edeceğiniz geliri hesaplayın. Bunu önceki yıldaki en düşük aylık gelirinizi bularak da hesaplayabilirsiniz.
Bütçenizi, en kötü senaryoda elde edeceğiniz geliri sabit gelirinizmiş gibi düşünerek yapın. Temel ihtiyaçlarınıza ayıracağınız bütçenizi bu gelirinizle karşılayacak şekilde düzenlemeye çalışın. Sonra, temel ihtiyaçlarınız dışındaki ihtiyaç ve isteklerinizi bir öncelik sırasına göre sıralayın. Bu sıralamayı en vazgeçilemez olandan en kolay vazgeçilebilir olana doğru yapmalısınız. Örneğin acil durum fonu için gerekli birikimi birinci sıraya, emeklilik ya da evlilik planınız için yapacağınız birikim ya da harcamaları ikinci sıraya, cep telefonunuzu yenilemek için belirlediğiniz bütçeyi üçüncü sıraya koyarak bir liste yapabilirsiniz. Ay sonunda en kötü senaryodaki gelirden daha fazla gelir elde ettiyseniz, aradaki farkı listedeki öncelik sırasına göre kullanabilirsiniz.
Eğer en kötü senaryoda elde edeceğiniz gelir temel ihtiyaçlarınızı karşılamaya yetmiyorsa ilk önce temel ihtiyaçlarınız arasında vazgeçilebilir bir gider kalemi olup olmadığını gözden geçirin ve gereksiz gördüğünüz gider kalemlerini ayıklayın. Eğer hala yeterli gelmiyorsa, yüksek gelirli aylarda temel ihtiyaçlarınızı karşıladıktan sonra kalan paranın bir kısmını düşük gelirli aylarda kullanmak üzere kenara ayırmalısınız.
Geliriniz değişken olduğu halde daha öngörülebilirse ya da en kötü senaryoya göre hareket etmekte zorluk çekiyorsanız suni sabit maaş yöntemini uygulayabilirsiniz. Bu yöntem sayesinde gelirinizdeki dalgalanmaları ortadan kaldırmanız ve daha kolay bir şekilde bütçe yapmanız mümkün hale gelir. Bu yöntemi uygulamaya başlamadan önce kenarda belli bir birikiminizin olması gerekebileceğini unutmayın.
Öncelikle önümüzdeki bir yıl boyunca elde etmeyi tahmin ettiğiniz gelirlerinizi kağıda yazın. Bunu belirlerken bir önceki yılda elde ettiğiniz gelirler size ışık tutabilir. Sonra bu tutarları toplayıp 12’ye bölerek aylık ortalama gelirinizi hesaplayın. Ortalama gelirinizden birikim yapmayı planladığınız tutarı düştükten sonra kalan tutarı maaşınız olarak dikkate alabilirsiniz. Eğer gelirlerinizin öngörülebilirliğinin düşük olduğunu düşünüyorsanız maaşınızı hesapladığınızdan daha düşük bir miktar olarak belirlemeniz daha güvenli olacaktır.
Bir maaş günü belirleyin ve o gün birikim hesabınızdan kendinize maaş ödemesi yapın ve o ay tüm giderlerinizi bu maaşı kullanarak karşılayın. Daha sonra elde edeceğiniz gelirleri de hiç dokunmadan birikim hesabınıza gönderin. Kendinize maaş ödediğiniz birikim hesabınız diğer amaçlarla kullandığınız hesaplardan farklı bir hesap olmalıdır.
Böylece, her ne kadar geliriniz düzensiz de olsa düzenli bir gelire sahipmiş gibi bütçe yapabilirsiniz.